Zadanie 30.
W trzech probówkach oznaczonych numerami 1., 2. i 3. (w przypadkowej kolejności) znajdują się wodne roztwory następujących substancji: glukozy, fruktozy i sacharozy. W celu ich identyfikacji wykonano dwuetapowe doświadczenie. W pierwszym etapie pobrano próbki roztworów ze wszystkich probówek, zalkalizowano je, dodano świeżo strącony wodorotlenek miedzi(II) i ogrzano. Zaobserwowane zmiany pozwoliły na identyfikację zawartości probówki 1. W etapie drugim przeprowadzono reakcję pozwalającą rozróżnić zawartość probówek 2. i 3. Zmiany świadczące o zajściu reakcji zaobserwowano tylko w probówce 3.
Zadanie 30.1. (1 pkt)
Uzupełnij tabelę. Wpisz nazwy związków, których wodne roztwory znajdowały się w probówkach o numerach 1., 2., 3.
| Probówka | Nazwa związku |
| 1. | |
| 2. | |
| 3. |
Odpowiedź
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne uzupełnienie tabeli – identyfikację zawartości trzech probówek.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub niepoprawną albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
| Probówka | Nazwa związku |
| 1. | sacharoza |
| 2. | fruktoza |
| 3. | glukoza |
Zadanie 30.2. (1 pkt)
Napisz, jakie zmiany można było zaobserwować w probówkach 2. i 3. podczas pierwszego etapu doświadczenia.
Odpowiedź
Schemat punktowania
1 p. – za poprawny opis możliwych do zaobserwowania zmian przy poprawnym uzupełnieniu tabeli w zadaniu 30.1.
0 p. – za odpowiedź niepoprawną albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Wytrąci się ceglasty lub pomarańczowy lub żółty lub czerwony osad.
Zadanie 30.3. (1 pkt)
Określ, jaka różnica we właściwościach chemicznych między substancjami znajdującymi się w probówkach 2. i 3. a substancją znajdującą się w probówce 1., była podstawą identyfikacji substancji w pierwszym etapie.
Odpowiedź
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne określenie różnicy we właściwościach chemicznych przy poprawnym uzupełnieniu tabeli w zadaniu 30.1.
0 p. – za odpowiedź niepoprawną albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Glukoza i fruktoza, w przeciwieństwie do sacharozy, mają właściwości redukujące.
lub
Substancja w probówce 1. nie ma właściwości redukujących.
Uwaga: Odniesienie się jedynie do różnic w budowie związków bez wskazania ich właściwości redukujących jest niewystarczające.
Zadanie 30.4. (1 pkt)
Uzupełnij schemat doświadczenia przeprowadzonego w drugim etapie identyfikacji. Podkreśl wzory dwóch wybranych odczynników.
Odpowiedź
Schemat punktowania
1 p. – za uzupełnienie schematu – poprawny wybór i zaznaczenie dwóch odczynników przy poprawnym uzupełnieniu tabeli w zadaniu 30.1.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub niepoprawną albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Br2(aq); NaHCO3(aq)