Zadanie 1.
Na rysunku przedstawiono zestaw doświadczalny przygotowany w celu zilustrowania właściwości błony komórkowej.
Zadanie 1.1. (0–1)
Uzupełnij poniższe informacje – określ, jak po kilkunastu minutach zmieni się poziom cieczy w rurce w stosunku do zaznaczonego poziomu początkowego (podniesie się, obniży się), oraz podaj nazwę procesu, który jest przyczyną obserwowanej zmiany.
Po kilkunastu minutach poziom cieczy w rurce (…)
Nazwa procesu: (…)
Odpowiedź
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne uzupełnienie obu informacji dotyczących przedstawionego doświadczenia.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Po kilkunastu minutach poziom cieczy w rurce podniesie się.
Nazwa procesu: osmoza.
Uwaga:
Uznaje się jako nazwę procesu „osmotyczny przepływ wody”.
Nie uznaje się nazwy procesu „dyfuzja” oraz opisu procesu osmozy zamiast podania jego nazwy, np. „przemieszczanie się rozpuszczalnika przez błonę półprzepuszczalną wywołane gradientem stężeń”. Zadanie dotyczy szczególnego przypadku dyfuzji, jakim jest osmoza.
Zadanie 1.2. (0–1)
Zaznacz właściwe dokończenie zdania wybrane spośród A–C oraz jego poprawne uzasadnienie wybrane spośród 1.–3.
Jeżeli w zlewce będzie znajdował się 15% wodny roztwór glukozy, a w kolbie z dnem wykonanym z błony półprzepuszczalnej – 10% wodny roztwór glukozy, to po kilkunastu minutach poziom cieczy w rurce
- obniży się,
- podniesie się,
- nie zmieni się,
ponieważ
- ruch cząsteczek wody przez błonę półprzepuszczalną jest możliwy tylko w jednym kierunku.
- cząsteczki glukozy będą przemieszczać się z roztworu o większym stężeniu do roztworu o mniejszym stężeniu.
- cząsteczki wody będą przemieszczać się z roztworu o mniejszym stężeniu do roztworu o większym stężeniu.
Odpowiedź
Schemat punktowania
1 p. – za zaznaczenie właściwego dokończenia zdania i poprawnego jego uzasadnienia.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
A3.